Fevkalbeşer Ne Demek? TDK’ye Göre Anlamı ve Forumun Yorumları
Arkadaşlar, geçen gün bir yerde “fevkalbeşer” kelimesine denk geldim. İlk başta “fevkalade” sandım, sonra “üstinsan” gibi bir şey mi diye düşündüm. Sonra merakıma yenildim ve TDK’ye baktım. Karşıma çıkan anlam: “İnsanüstü, insandan üstün.” Yani öyle her yerde duyacağımız bir kelime değil, biraz Osmanlıca kokan, kulağa da hafif edebi gelen bir ifade. Ama işte, bu tür kelimeler hepimizin kafasında farklı çağrışımlar yaratıyor. Kimimiz için Nietzsche’nin “Übermensch” fikri, kimimiz için çizgi roman kahramanları, kimimiz içinse toplumun ideal insan arayışı.
Şimdi gelin, biraz erkeklerin ve kadınların bu kavrama nasıl baktığını, TDK’nin tanımını nasıl yorumladığını forum usulü tartışalım.
Erkekler: Objektif, Veri Odaklı Yaklaşım
Erkekler bu kelimeyi duydu mu hemen akademik moda geçiyor. Mesela forumda klasik sahne:
- “TDK açıkça insanüstü diyor. Yani biyolojik, fiziksel, zihinsel olarak sıradan insandan daha üstün olan varlık.”
- “Bu kavramın kökeni Osmanlıca, Arapça ‘fevka’ (üstünde) ve ‘beşer’ (insan) kelimelerinden geliyor. Yani matematik gibi net.”
- “Nietzsche’nin Übermensch’ine benzer ama doğrudan aynı şey değil. Daha çok dilsel bir süs.”
Yani erkek bakışı biraz daha analitik, biraz daha kesinlik arayışı içinde. Adamlar hemen kökenine iniyor, etimoloji yapıyor, akademik kaynaklarla kıyaslıyor. Onlara göre bu iş, tamamen kelimenin sözlükte yazdığıyla sınırlı.
Kadınlar: Duygusal ve Toplumsal Etkiyi Öne Çıkan Yaklaşım
Kadınlar ise “fevkalbeşer” kelimesini duyunca sadece “TDK şöyle diyor” diye kalmıyor, daha geniş bir toplumsal pencere açıyor:
- “İnsanüstü deyince aklıma kahramanlık geliyor. Yani sıradan bir insanın yapamayacağı fedakarlıkları yapan kişiler.”
- “Anne olmak mesela bir yönüyle fevkalbeşer değil mi? Çünkü normal sınırların ötesinde sabır, sevgi ve güç barındırıyor.”
- “Toplumun hep ideal bir insan modeli yaratmaya çalışması bana göre bu kelimeyle bağlantılı. Hep bir kahraman arayışı var.”
Kadınların bakış açısı daha duygusal, daha empatik. Onlar için kelime sadece sözlükteki tanımıyla kalmıyor, yaşamın içinden örneklerle derinleşiyor.
TDK’nin Tanımı Yeterli mi?
Burada tartışmayı körükleyecek bir soru: Sizce TDK’nin “insanüstü” tanımı yeterli mi? Çünkü bu kelimeyi duyunca kimimizin aklına mitolojik kahramanlar geliyor, kimimizin aklına olağanüstü bilim insanları, kimimizin aklına da toplumdaki ideal figürler. Yani tek cümlelik tanım, belki de çağrıştırdığı zenginliği tam karşılamıyor.
Siz olsanız “fevkalbeşer”i nasıl tanımlardınız? Sadece biyolojik üstünlük mü, yoksa ahlaki ve toplumsal açıdan da “üstün” olmak mı?
Gündelik Hayatta Fevkalbeşer Örnekleri
Biraz daha forum sohbetine çevirelim konuyu. Sizce günlük hayatımızda fevkalbeşer denilebilecek insanlar var mı?
- Bir doktorun, depremde günlerce uykusuz çalışması.
- Öğretmenin, onlarca öğrenciyle tek tek ilgilenmesi.
- Ya da sporda Messi gibi olağanüstü yetenek sergileyen oyuncular.
Erkekler bu örnekleri daha çok performans ve verilerle açıklıyor. Mesela “Messi 7 Ballon d’Or aldı, istatistik olarak fevkalbeşer.” Kadınlar ise aynı örneğe daha duygusal bakıyor: “Messi’nin alçakgönüllülüğü, fedakarlığı da onu fevkalbeşer yapıyor.”
Görüyorsunuz değil mi? Aynı kişiye bakıyoruz ama bakış açıları tamamen farklı.
Kavramın Toplumsal Yönü
Bir de işin şu tarafı var: Biz insanlar neden “fevkalbeşer” birilerini arıyoruz? Çünkü toplum olarak hep rol model arayışı içindeyiz. Bir kahraman, bir idol, bir lider görmek istiyoruz. Bu belki güven duygusundan, belki de umut ihtiyacından kaynaklanıyor.
Erkek bakışı: “Toplumların kahraman yaratması, lider etrafında toplanması doğaldır. Stratejik bir ihtiyaçtır.”
Kadın bakışı: “Toplumun kahraman arayışı aslında insanların duygusal boşluğunu dolduruyor. Birine inanmak, umut etmek istiyoruz.”
Yani aynı konu, ama biri strateji diyor, diğeri duygu. İki bakış birleşince ise işin hem bilimsel hem de insani yönü ortaya çıkıyor.
Forumun Sorusuna Geliyoruz
Şimdi size soruyorum:
- Sizce “fevkalbeşer” dendiğinde akla sadece süper kahramanlar mı gelmeli, yoksa günlük hayatta tanıdığımız insanlar da bu tanıma girer mi?
- TDK’nin tanımı sizce fazla mı dar kalıyor?
- Erkeklerin veri odaklı yaklaşımı mı daha ikna edici, yoksa kadınların duygusal ve toplumsal penceresi mi?
Sonuç: Hepimizin İçinde Bir Fevkalbeşer Var mı?
Bence asıl mesele şu: “Fevkalbeşer” kavramını sadece olağanüstü güçlere sahip varlıklara indirgersek, onu gündelik hayatımızdan koparmış oluyoruz. Halbuki bazen çok küçük görünen ama aslında insan sınırlarını zorlayan davranışlar da fevkalbeşer olabilir. Bir annenin sabrı, bir öğretmenin emeği, bir işçinin alın teri…
Belki de TDK’nin tanımı kısa ve teknik kalsa da, bu kelimenin kalbimizde ve kafamızda açtığı çağrışımlar çok daha geniş. Erkekler verilerle, kadınlar duygularla açıklasa da, ikisinin birleşimi bize daha güçlü bir perspektif sunuyor.
Peki forum ahalisi, siz ne dersiniz? “Fevkalbeşer” kelimesini duyduğunuzda aklınıza kim geliyor? Bir süper kahraman mı, yoksa yan komşunuz mu?
Arkadaşlar, geçen gün bir yerde “fevkalbeşer” kelimesine denk geldim. İlk başta “fevkalade” sandım, sonra “üstinsan” gibi bir şey mi diye düşündüm. Sonra merakıma yenildim ve TDK’ye baktım. Karşıma çıkan anlam: “İnsanüstü, insandan üstün.” Yani öyle her yerde duyacağımız bir kelime değil, biraz Osmanlıca kokan, kulağa da hafif edebi gelen bir ifade. Ama işte, bu tür kelimeler hepimizin kafasında farklı çağrışımlar yaratıyor. Kimimiz için Nietzsche’nin “Übermensch” fikri, kimimiz için çizgi roman kahramanları, kimimiz içinse toplumun ideal insan arayışı.
Şimdi gelin, biraz erkeklerin ve kadınların bu kavrama nasıl baktığını, TDK’nin tanımını nasıl yorumladığını forum usulü tartışalım.
Erkekler: Objektif, Veri Odaklı Yaklaşım
Erkekler bu kelimeyi duydu mu hemen akademik moda geçiyor. Mesela forumda klasik sahne:
- “TDK açıkça insanüstü diyor. Yani biyolojik, fiziksel, zihinsel olarak sıradan insandan daha üstün olan varlık.”
- “Bu kavramın kökeni Osmanlıca, Arapça ‘fevka’ (üstünde) ve ‘beşer’ (insan) kelimelerinden geliyor. Yani matematik gibi net.”
- “Nietzsche’nin Übermensch’ine benzer ama doğrudan aynı şey değil. Daha çok dilsel bir süs.”
Yani erkek bakışı biraz daha analitik, biraz daha kesinlik arayışı içinde. Adamlar hemen kökenine iniyor, etimoloji yapıyor, akademik kaynaklarla kıyaslıyor. Onlara göre bu iş, tamamen kelimenin sözlükte yazdığıyla sınırlı.
Kadınlar: Duygusal ve Toplumsal Etkiyi Öne Çıkan Yaklaşım
Kadınlar ise “fevkalbeşer” kelimesini duyunca sadece “TDK şöyle diyor” diye kalmıyor, daha geniş bir toplumsal pencere açıyor:
- “İnsanüstü deyince aklıma kahramanlık geliyor. Yani sıradan bir insanın yapamayacağı fedakarlıkları yapan kişiler.”
- “Anne olmak mesela bir yönüyle fevkalbeşer değil mi? Çünkü normal sınırların ötesinde sabır, sevgi ve güç barındırıyor.”
- “Toplumun hep ideal bir insan modeli yaratmaya çalışması bana göre bu kelimeyle bağlantılı. Hep bir kahraman arayışı var.”
Kadınların bakış açısı daha duygusal, daha empatik. Onlar için kelime sadece sözlükteki tanımıyla kalmıyor, yaşamın içinden örneklerle derinleşiyor.
TDK’nin Tanımı Yeterli mi?
Burada tartışmayı körükleyecek bir soru: Sizce TDK’nin “insanüstü” tanımı yeterli mi? Çünkü bu kelimeyi duyunca kimimizin aklına mitolojik kahramanlar geliyor, kimimizin aklına olağanüstü bilim insanları, kimimizin aklına da toplumdaki ideal figürler. Yani tek cümlelik tanım, belki de çağrıştırdığı zenginliği tam karşılamıyor.
Siz olsanız “fevkalbeşer”i nasıl tanımlardınız? Sadece biyolojik üstünlük mü, yoksa ahlaki ve toplumsal açıdan da “üstün” olmak mı?
Gündelik Hayatta Fevkalbeşer Örnekleri
Biraz daha forum sohbetine çevirelim konuyu. Sizce günlük hayatımızda fevkalbeşer denilebilecek insanlar var mı?
- Bir doktorun, depremde günlerce uykusuz çalışması.
- Öğretmenin, onlarca öğrenciyle tek tek ilgilenmesi.
- Ya da sporda Messi gibi olağanüstü yetenek sergileyen oyuncular.
Erkekler bu örnekleri daha çok performans ve verilerle açıklıyor. Mesela “Messi 7 Ballon d’Or aldı, istatistik olarak fevkalbeşer.” Kadınlar ise aynı örneğe daha duygusal bakıyor: “Messi’nin alçakgönüllülüğü, fedakarlığı da onu fevkalbeşer yapıyor.”
Görüyorsunuz değil mi? Aynı kişiye bakıyoruz ama bakış açıları tamamen farklı.
Kavramın Toplumsal Yönü
Bir de işin şu tarafı var: Biz insanlar neden “fevkalbeşer” birilerini arıyoruz? Çünkü toplum olarak hep rol model arayışı içindeyiz. Bir kahraman, bir idol, bir lider görmek istiyoruz. Bu belki güven duygusundan, belki de umut ihtiyacından kaynaklanıyor.
Erkek bakışı: “Toplumların kahraman yaratması, lider etrafında toplanması doğaldır. Stratejik bir ihtiyaçtır.”
Kadın bakışı: “Toplumun kahraman arayışı aslında insanların duygusal boşluğunu dolduruyor. Birine inanmak, umut etmek istiyoruz.”
Yani aynı konu, ama biri strateji diyor, diğeri duygu. İki bakış birleşince ise işin hem bilimsel hem de insani yönü ortaya çıkıyor.
Forumun Sorusuna Geliyoruz
Şimdi size soruyorum:
- Sizce “fevkalbeşer” dendiğinde akla sadece süper kahramanlar mı gelmeli, yoksa günlük hayatta tanıdığımız insanlar da bu tanıma girer mi?
- TDK’nin tanımı sizce fazla mı dar kalıyor?
- Erkeklerin veri odaklı yaklaşımı mı daha ikna edici, yoksa kadınların duygusal ve toplumsal penceresi mi?
Sonuç: Hepimizin İçinde Bir Fevkalbeşer Var mı?
Bence asıl mesele şu: “Fevkalbeşer” kavramını sadece olağanüstü güçlere sahip varlıklara indirgersek, onu gündelik hayatımızdan koparmış oluyoruz. Halbuki bazen çok küçük görünen ama aslında insan sınırlarını zorlayan davranışlar da fevkalbeşer olabilir. Bir annenin sabrı, bir öğretmenin emeği, bir işçinin alın teri…
Belki de TDK’nin tanımı kısa ve teknik kalsa da, bu kelimenin kalbimizde ve kafamızda açtığı çağrışımlar çok daha geniş. Erkekler verilerle, kadınlar duygularla açıklasa da, ikisinin birleşimi bize daha güçlü bir perspektif sunuyor.
Peki forum ahalisi, siz ne dersiniz? “Fevkalbeşer” kelimesini duyduğunuzda aklınıza kim geliyor? Bir süper kahraman mı, yoksa yan komşunuz mu?